همه چیز در مورد کامپوزیت دندان

کامپوزیت دندان از  نسل جدید موادهای ترمیم دندان در علم دندانپزشکی‌ است که در کنار برخورداری از استحکام و دوام لازم، نسبت به سایر روش‌های ترمیم دندان، سریع تر و راحت‌ تر انجام می‌شود. کامپوزیت یکی از خدماتیست که در برخی درمانگاه دندانپزشکی شبانه روزی ارائه می شود. در این مقاله به معرفی انواع کامپوزیت  و موارد استفاده آنها می‌پردازیم.

کامپوزیت دندان چیست؟

با پیشرفت علم، مواد ترمیمی مورد استفاده در دندانپزشکی نیز تحولات گسترده‌ای پیدا کرده است. این مواد ترمیمی هم از لحاظ زیبایی و هم از لحاظ دوام و استحکام پیشرفت قابل توجهی داشته‌اند. کامپوزیت دندان موادی پیش‌ساخته  هستند که برای بهبود راحتی و تسریع عملیات ترمیم دندان‌ها ساخته شده‌اند.کامپوزیت ها متریالی خمیری شکل ساخته شده از ترکیب پلاستیک و شیشه‌ هستند. این مواد پس از قرار گرفتن بر روی دندان با تاباندن امواج نوری در جای خود سفت و محکم می‌شوند. هزینه کامپوزیت دندان با توجه به موارد مربوط به آن تعیین می شود.

انواع کامپوزیت دندان

مواد کامپوزیت دندانپزشکی از لحاظ اندازه و شکل به دسته‌بندی‌های زیر تقسیم می‌شوند.

کامپوزیت دانه درشت یا ماکرو فیل

اولین نسل مواد کامپوزیت دندان هستند که حاوی ذرات بین 10 تا 50 میکرومتر هستند. بزرگی ذرات موجب افزایش مقاومت این مواد شده است، اما از سوی دیگر موجب می‌شود که عملیات ترمیم دشوارتر شود.

کامپوزیت دندان میکروفیل یا ریز دانه

نسل بعدی مواد کامپوزیت دندان‌ که اندازه ذرات آنها کمتر از 100 نانومتر است. ذرات کوچک موجب راحت‌ تر شدن پولیش ترمیم و صاف شدن سطح ترمیم می‌شود، اما کوچکی ذرات تا حدی استحکام آنها را کاهش داده است و مقاومت لازم برای دندان‌های عقبی را ندارند.

کامپوزیت دندان هیبرید ( میکروهیبرید و نانوهیبرید)

همان‌طور که از نام آنها پیدا است، این مواد به صورت ترکیبی از میکروفیل و ماکروفیل هستند و برای برطرف نمودن عیب‌های موارد بالا به وجود آمده‌اند. مواد هیبریدی دارای ذراتی در حد 10 تا 50 میکرومتر و همچنین ذاراتی در حد 40 نانومتر دارند. این مواد استحکام بالایی دارند، اما عیب آنها کاهش زیبایی به مرور زمان در اثر ساییدگی دندان می‌باشد.

نانوکامپوزیت دندان

نسل جدید مواد کامپوزیت دندان، نانوکامپوزیت‌ها هستند. این مواد ذراتی در حد 20 نانومتر دارند و با تکنولوژی جدید و  متفاوتی از انواع دیگر کامپوزیت ترکیب می‌شوند که موجب شده ذرات به یکدیگر متصل شوند و یک خوشه نانو را تشکیل دهند. استحکام بالا و مقاومت در برابر ساییدگی از مزایای استفاده از این نوع کامپوزیت است. همچنین چنانچه در اثر سایش، ذره‌ای از این مواد جدا شود، آنقدر کوچک و ریز است که اصلا جای خالی آن احساس نمی‌شود.

موارد استفاده از کامپوزیت دندان

ونیرها لایه‌هایی همرنگ دندان‌ هستند که برای ترمیم  دندان‌ ها مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از این ونیرها، کامپوزیت ونیر است که برای بهبود رنگ، ساختار، ظاهر و اندازه دندان استفاده می‌شود. موارد استفاده از کامپوزیت ونیر متنوع است. کامپوزیت ونیر می‌تواند در دندان‌های دارای انحراف و نامرتب برای ایجاد دندان‌های صاف و سفید مورد استفاده قرار گیرد. اگر دندان‌های شما بر اثر مصرف سیگار زرد شده باشد یا به هر علت دیگری تغییر رنگ داده‌ باشد، استفاده از ونیر کامپوزیت یک راه‌حل ایده‌آل است.

همچنین برای دندان‌های آسیب‌دیده و رفع فاصله بین دندان‌ها استفاده از ونیر کامپوزیت توصیه می‌شود. برای اصلاح موارد لب پر و شکستگی دندان و اصلاح دندان‌های بلند یا کوتاه نیز از کامپوزیت دندان استفاده می‌شود. در مواردی که نامنظمی دندان‌ها زیاد است، فرد بهداشت دهانی را رعایت نمی‌کند و یا عادات بد مانند دندان قروچه دارد، دندان‌ ضعیف است و میزان پوسیدگی دندان زیاد باشد، استفاده از ونیر کامپوزیت توصیه نمی‌شود و فرد بایستی با توجه به توصیه دندانپزشک از روش‌های دیگر استفاده نماید.

مزایای استفاده از کامپوزیت دندان

همان‌طور که گفته شد، کامپوزیت‌ دندان مواد پیش‌ساخته است و نیازی به ساخت و قالب گیری در لابراتوار ندارند. لذا پس از ویزیت توسط دندانپزشک و احساس نیاز به ونیر کامپوزیت، در همان جلسه می‌توان عملیات ترمیم دندان را انجام داد. در ونیر کامپوزیت، دندان تراش نمی‌خورد یا تراش دندان به صورت حداقلی صورت می‌گیرد و کمترین آسیب به بافت طبیعی دندان می‌رسد. شکل و فرم طبیعی دارد  و دوام و همچنین استحکام قابل قبولی دارد. هزینه کامپوزیت دندان نسبت به سایر روش‌های ترمیم دندان، هزینه کمتر و قیمت مناسب‌تری دارد.

مراقبت از کامپوزیت دندان

کامپوزیت‌ دندان نسبت به لمینت سرامیکی از درخشندگی کمتری برخوردار است و استحکام کمتری دارند. اما در صورتی که مراقبت‌های پس از درمان به درستی انجام گیرد، می توان گفت که کامپوزیت‌ها یکی از بادوام ترین درمان‌های دندانپزشکی هستند. لازم است که پس از انجام کامپوزیت دندان، بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت شود. از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که موجب آسیب رساندن به دندان‌ها می‌شود، خودداری گردد. عادات بدی همچون فشار دادن دندان‌ها بر روی هم و دندان قروچه ترک شود.